„Enginn er annarar trúar á landinu en lúterskrar trúar“: Um þróun trúfrelsis á Íslandi frá 1786 til 2014

Í þessari ritgerð er þróunarsaga trúfrelsis á Íslandi rakin. Fyrst er fjallað um hugtakið „trúfrelsi“ og hvernig því er fyrir komið í löggjöf. Farið er yfir megin efni kaupstaðatilskipunarinnar frá 1786 og 1787. Því næst er sagt frá Þjóðfundinum 1851 þegar Íslendingar höfnuðu dönsku stjórnarskránni í heild sinni. Skoðaðar eru Alþingisumræður sem fóru fram á þingi 1853 og 1855 um landvistarleyfi erlendra gyðinga á Íslandi. Farið er ítarlega yfir Alþingisumræðurnar á þingum 1863 og 1865 þegar bænaskrár, sem fóru fram á trúfrelsi fyrir kristna trúflokka, komu fyrir Alþingi. Trúfrelsisákvæði stjórnarskrárinnar 1874 eru skoðuð ásamt þeim ákvæðum sem fram hafa komið í kjölfar lögsetningar trúfrelsis 1874. Í lokaorðum er farið stuttlega yfir þá þróun sem lýst hefur verið í ritgerðinni. Rannsóknarspurningunni „er trúfrelsi á Íslandi?“ er svarað. Helstu niðurstöður hennar eru að samkvæmt nútíma skilgreiningu trúfrelsis geti ekki ríkt trúfrelsi í fullum skilningi meðan einn trúflokkur hefur yfirburði í lögum